ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5ο ΝΑΟΙ και ΑΛΛΑ ΚΤΙΣΜΑΤΑ των ΠΑΠΟΥΛΙΩΝ άξια αναφοράς.

 Συνέχεια του 5ου  Κεφαλαίου

3: Εκκλησία  Αγίου Ιωάννου Προδρόμου Παλιοπάπουλου

Για όσους δεν γνωρίζουν ότι εδώ υπήρξε χωριό, αποτελεί απλώς ένα εξωκλήσι. Πότε αρχικά  κτίστηκε εκκλησία στο σημείο αυτό δεν είναι γνωστό, υπήρχε  όμως, και ήταν  η εκκλησία του χωριού Κάτω Παπούλια, κατά συνέπεια υπήρχε από  παλιά.[Η ιστορία του χωριού Κάτω Παπούλια αναφέρεται στο 2ο Κεφάλαιο των δημοσιευμάτων αυτών].

Στο βιβλίο του Σταύρου Χαντζή από τη Γλυφάδα, “... Σαν την πριγκίπισσα των ονείρων μου” αναφέρεται ότι το προαύλιο του Αγίου Ιωάννου χρησίμευε ως νεκροταφείο του χωριού Καραμανώλη(σήμερα Γλυφάδα) έως ότου δημιουργήθηκε το νεκροταφείο που έχει σήμερα το χωριό αυτό, ότι σύμφωνα με διηγήσεις η αρχική εκκλησία ήταν λίγο δυτικότερα της σημερινής και ότι αυτή  καταστράφηκε   από τον Ιμπραήμ και ξανακτίστηκε από Βασιλόπουλο από το Καραμανώλη.[Η ιστορία του Βασιλόπουλου αναφέρεται στο 3ο Κεφάλαιο των δημοσιευμάτων αυτών]. 

Με φροντίδα των κατοίκων του χωριού Γλυφάδας, ο ναός διατηρείται σε πολύ καλή κατάσταση  και  έχει διαμορφωθεί ο περιβάλλων χώρος. Τελευταία βελτιώθηκε εσωτερικά με την κάλυψη της οροφής από ξύλινο ταβάνι και την τοποθέτηση ξύλινου τέμπλου,(διαχωριστικού μεταξύ του Αγίου Βήματος και του υπόλοιπου ναού), που δεν υπήρχαν από κατασκευής του ναού. Να επισημάνουμε ακόμη και τα εξής, σύμφωνα με όσα θυμούνται  οι παλαιότεροι. Πριν κάποιες δεκαετίες οι προαναφερόμενοι κάτοικοι στην προσπάθεια τους να διασώσουν  από καταστροφή το εκκλησάκι,  στην βόρεια πλευρά του οποίου  είχε ενσωματωθεί κορμός δένδρου με αποτέλεσμα να απειλείται με κατάρρευση, προέβησαν σε επεμβάσεις   με σύγχρονα υλικά (αλλαγή κεραμοσκεπής, διόρθωση και  επίχρισμα των τοίχων με ασβέστη, τσιμεντόστρωση κ.λ.π.) επιπλέον δε, έκοψαν τα δένδρα που υπήρχαν γύρω και ισοπέδωσαν την περιοχή. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την διάσωση της εκκλησίας και την αισθητική βελτίωση του χώρου,  όμως  λίγο  θυμίζει πλέον το  παλαιό  εκκλησάκι που υπήρχε εκεί και ήταν η τελευταία ζωντανή μνήμη  ενός χωριού που υπήρξε επί αιώνες.

Η εκκλησία λειτουργείται την 24η Ιουνίου,(Γενέσιον Τιμίου Προδρόμου) και ακολουθεί παράθεση γεύματος στους προσκυνητές με έξοδα του χωριού Γλυφάδας.

                          

4: Εξωκλήσι του Αγίου Αθανασίου

Βρίσκεται στο δρόμο Παπουλίων – Βλαχόπουλου, ανατολικά του χωριού σε απόσταση 600 -700 μέτρων. Κτίστηκε γύρω στο 1950 και εξωτερικά του ναϊδρίου υπήρχε εντοιχισμένη πλάκα με τα ονόματα των δωρητών, μεταξύ των οποίων και οι αδελφοί Γεώργιος και Βασίλειος Πανταζόπουλος του Ιωάννη. [Ο Γεώργιος  ήταν της περίφημης κλάσης του 1916 που πολέμησαν επί σειρά ετών. Είχε τελειώσει το σχολαρχείο, είχε φοιτήσει στη Σχολή Αξιωματικών και πολεμήσει στη Μ. Ασία. Και επειδή εκεί είχε υπηρετήσει ως αξιωματικός, επιστρατεύτηκε  και στον πόλεμο του 1940. Μετά τον πόλεμο άνοιξε με τον αδελφό του Βασίλη,  μπακάλικο στη Μεσσήνη. Ο μικρότερος αδελφός τους, Στέλιος, πήγε στην Αθήνα και τελείωσε την Δασολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ήταν ο πρώτος επιστήμονας των Παπουλίων.(Αφήγηση Ιωάννη Γεωρ. Πανταζόπουλου).

Το εκκλησάκι εορτάζει την 2α  Μαΐου(Αγίου Αθανασίου) και  μέχρι την οικοδόμηση του ναού των Αγίων Αναργύρων, την ημέρα αυτή,(2α Μαΐου), ετελείτο  στο χωριό  πανήγυρις.

5: Εξωκλήσι Αγίου Ιωάννου Προδρόμου στο δρόμο Παπουλίων -Πλατάνου.

Η οικοδόμησή του, αλλά και η εύρεση του τύμβου Αγίου Ιωάννου οφείλεται στην επιθυμία και πρόθεση των κατοίκων του χωριού να οικοδομήσουν μικρή εκκλησία –εξωκλήσι- προς τιμήν του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου  στην θέση του τύμβου, την ύπαρξη του οποίου φυσικά αγνοούσαν.

Η θέση αυτή είχε επιλεγεί γιατί ήταν  σε ύψωμα και η εκκλησία θα ήταν ορατή από το δρόμο Παπουλίων – Πλατάνου, αλλά και γενικά από την γύρω περιοχή. Για την κατασκευή της εκκλησίας οι κάτοχοι ιδιοκτησιών της γύρω περιοχής προσέφεραν καρπό σταφίδας κάθε χρόνο, (προϊόν που κυρίως εκαλλιεργείτο τότε στην περιοχή), και τα έσοδα από την πώλησή του συγκεντρώνονταν από τον Μιλτιάδη (Μέλιο) Ζαχαρόπουλο από τα Παπούλια, τότε πρόεδρο  της κοινότητας Παπουλίων, για την ανοικοδόμηση. [Η κοινότητα Παπουλίων συστάθηκε  το 1948 και αποτελείτο μόνο από τα Παπούλια έως το έτος 1956 που προσαρτήθηκε σε αυτήν και το χωριό Πλάτανος].

Οι εκσκαφές για τη θεμελίωση του ναού ξεκίνησαν το 1952-53 από τους χωρικούς, αλλά ήρθαν στην επιφάνεια πέτρες από τάφους και υδρία (μικρό πιθάρι σε σχήμα στάμνας), την οποίο πήρε στο σπίτι του για φύλαξη ο Γεώργιος Χρήστου Πολυχρονόπουλος  (Καράπαυλος) από Παπούλια. Οι εκσκαφές σταμάτησαν στο σημείο αυτό και συνεχίστηκαν σε διπλανό χώρο άρχισαν  μάλιστα να κτίζουν  την εκκλησία αμισθί, οι Γεώργιος Χρήστου Πολυχρονόπουλος   μαζί με τους, επίσης Παπουλαίους, Παναγιώτη  Λαμπίρη (Κόκκινο) και Μίμη Λαμπίρη (Ντούσκο), πιθανόν  και άλλους τα ονόματα των οποίων δεν γνωρίζω. Επειδή όμως οι εκσκαφές ήταν πάλι εντός του χώρου του τύμβου, ήλθαν στην επιφάνεια κιβωτιόσχημοι τάφοι, δηλαδή τάφοι σε σχήμα κιβωτίου, (χριστιανικής εποχής), γι’ αυτό οι εργασίες σταμάτησαν και το γεγονός περιήλθε εις γνώσιν του καθηγητή αρχαιολογίας Σπύρου Μαρινάτου.

Τελικά η εκκλησία του Αγίου Ιωάννου χτίστηκε σε μικρή απόσταση δυτικά από τον τύμβο και η υδρία δόθηκε και κοσμεί σήμερα το αρχαιολογικό μουσείο της Χώρας, μαζί με τα άλλα σημαντικότατα ευρήματα της ανασκαφής.

                                                                              

                      1. Εκκλησία  Αγίου Ιωάννου Προδρόμου                                                                                  Παλιοπάπουλου

                    

                       2. Εξωκλήσι του Αγίου Αθανασίου

 3.  Εξωκλήσι Αγίου Ιωάννου Προδρόμου στο δρόμο Παπουλίων -Πλατάνου. 

    

  Ιούνιος 2015

                                                         Έρευνα-κείμενο: Κωνσταντίνα Παν. Λεβέντη