Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΣΤΗΝ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ

3^η συνέχεια του 4^ου κεφαλαίου

Το 1912, βασιλεύει ο Γεώργιος Α΄. Τα Παπούλια συνεχίζουν να υπάγονται στο δήμο Πύλου, αλλά κατά τη διάρκεια αυτού του έτους ψηφίζεται ο νόμος ΔΝΖ/1912 (Φ.Ε.Κ. 58/14-2-1912) με τον οποίο συστήνονται για πρώτη φορά και κοινότητες. Έτσι σε εφαρμογή του πιο πάνω νόμου αρχίζουν να εμφανίζονται οι κοινότητες. Στην επαρχία Πυλίας μεταξύ άλλων συστήνεται και η κοινότητα Ικλένης (με αυτήν την ορθογραφία αναφέρεται)  αποτελούμενη από τα χωριά Ίκλενα, Σγράπα, Παπούλια και Πλάτανο (Β.Δ. 31.8.1912, Φ.Ε.Κ. 262/31.8.1912).

Την περίοδο αυτή αρχίζουν και οι Βαλκανικοί πόλεμοι. Το χωριό θρηνεί θύματα αυτών των πολέμων καθώς σκοτώνονται οι: Πανταζόπουλος Παναγιώτης στο Πλατύ,  Χρήστος Γρ. Πανταζόπουλος και Πανταζής Πολυχρονόπουλος σε μάχη κατά των Βουλγάρων, (και οι δύο στην ίδια μάχη και η περιοχή μάλλον λεγόταν Μάκρινα της Βουλγαρίας) και Λαντζούνης Θεόδωρος στο Μπιζάνι, (σύμφωνα με αφήγηση του Κων/νου Πολυχρονόπουλου στον Νικόλαο Π. Λεβέντη).

Λίγο μετά ξεσπάει ο Μικρασιατικός πόλεμος (1917-1918), που τελειώνει με την καταστροφή του 1922. Στη Μικρά Ασία σύμφωνα με τα στοιχεία που κατέστη δυνατό  να συλλέξω, πολέμησαν από τα Παπούλια οι εξής (τα ονόματα με αλφαβητική σειρά):

1.                            Βασιλόπουλος Νικόλαος του Δημητρίου,(Μπασγκάς). Μεταξύ άλλων περιοχών της Τουρκίας, που έφτασε λόγω του πολέμου, βρέθηκε και στη Γιάλοβα η οποία είναι παράκτια πόλη στη θάλασσα του Μαρμαρά, και έλεγε ότι μοιάζει καταπληκτικά με τη Γιάλοβα της Πύλου. Προφανώς στην ομοιότητα αυτή οφείλεται και η κοινή ονομασία τους. Επέστρεψε και απεβίωσε σε βαθύ γήρας.

2.                           Ζαχαρόπουλος Μιλτιάδης (Μέλιος) του Παναγιώτη μετέπειτα πρόεδρος και γραμματέας της κοινότητας. Επέστρεψε και απεβίωσε σε βαθύ γήρας.

3.                           Ζαχαρόπουλος Σταύρος του Ιωάννου. Συνελήφθη αιχμάλωτος και γύρισε ανάπηρος, (κουτσός).

4.             Κουκουλάς Παναγιώτης του Κωνσταντίνου. Συνολικά ήταν στα μέτωπα του πολέμου από το 1913 έως το 1921.

5.             Λαμπίρης Ιωάννης Νικολάου (Παληκαράκος). Επέστρεψε και απεβίωσε σε βαθύ γήρας.

6.             Λαμπίρης Νικόλαος του Παναγιώτη, (Κουτσονικολής). Επέστρεψε στο χωριό και απεβίωσε από γήρας.

7.                           Λεβέντης Ιωάννης του Γεωργίου. Πολέμησε καθ’ όλη  τη διάρκεια του μικρασιατικού πολέμου και με την πορεία του στρατού προς  Άγκυρα βρέθηκε και αυτός στα βάθη της Μ. Ασίας. Επέστρεψε στο χωριό και δολοφονήθηκε με φρικτό τρόπο από παρακρατικούς τον Μάρτιο του 1946 σε ηλικία 46 ετών αφήνοντας  σύζυγο και έξι μικρά παιδιά. Ότι δεν πέτυχαν οι αλλοεθνείς το έπραξαν οι ομοεθνείς.

8.                          Πανταζόπουλος Σταμάτης του Γεωργίου, μετέπειτα πρόεδρος της κοινότητας Παπουλίων. Έφθασε στα βάθη της Τουρκίας, Εσκί-Σεχίρ, Σαγγάριο κ.λ.π. Βρέθηκε σε μάχη με τον Κεμάλ, σε μάχες με τους Τσέτες. Επέστρεψε και απεβίωσε σε βαθύ γήρας.

9.                            Πολυχρονόπουλος Κων/νος του Σωτηρίου,(Φρακάρας).  Σύμφωνα με την αφήγηση του ιδίου (στον Νικ. Π. Λεβέντη) με  την προέλαση του ελληνικού στρατού προς Άγκυρα έφτασε στα βάθη της Μ. Ασίας και διεκρίθη. Μονομάχησε με Τούρκο πλέον της μίας ώρας, τον οποίο και φόνευσε. Μετά από πολλές περιπέτειες επέστρεψε στην πατρίδα. Πέθανε σε βαθύ γήρας.

10.                       Πολυχρονόπουλος Γιάννης του Σταύρου. Επέστρεψε στην Ελλάδα.

            Το 1918 έρχεται  και μια άλλη καταστροφή, η ασιατική γρίπη, που διήρκεσε ένα περίπου έτος και αφάνισε οικογένειες ολόκληρες. Στα Παπούλια πεθαίνουν δέκα οκτώ άτομα. Τα πέντε(5) από αυτά αφορούν μία οικογένεια, γονείς και τρία παιδιά, πρόκειται για την οικογένεια του Σπύρου Λαντζούνη που ξεκληρίστηκε.

Λίγα χρόνια μετά τον πόλεμο και συγκεκριμένα  το έτος 1935, αρχίζει η ανέγερση του κτιρίου του δημοτικού σχολείου. Στην  ανέγερση και λειτουργία του, αφιερώθηκε το 1^ο Κεφάλαιο αυτής της σειράς αφηγήσεων.

Φτάνουμε στο 1940. Κατά την απογραφή του έτους αυτού, το χωριό εμφανίζεται με τον μεγαλύτερο πληθυσμό στην ιστορία του έως και σήμερα, 243 κατοίκους.  Ακολουθεί ο πόλεμος του 1940 στον οποίο από το χωριό λαμβάνουν μέρος ως υπηρετούντες τη θητεία τους ή ως έφεδροι, πολλοί. Παρατίθενται στη συνέχεια με αλφαβητική σειρά τα ονόματα όσων είχα τη δυνατότητα να συλλέξω:

1.                            Αληχοτζώτης Χρήστος(Λούμας).

2.                           Βασιλόπουλος Σωτήρης του Δημητρίου(Μπασγκάς).

3.                           Βασιλόπουλος Κώστας του Δημητρίου,(αδελφός του Σωτήρη).

4.                           Ζαχαρόπουλος Φώτιος του Δημητρίου.

5.                           Κουκουλάς Χρήστος του Παναγιώτη, μετέπειτα ζαχαροπλάστης στην Πύλο.  Συνελήφθη αιχμάλωτος στην Κρήτη από τους Γερμανούς, αλλά επέστρεψε στο χωριό.

6.                           Λαμπίρης Γεώργιος του Νικολάου.

7.                           Λαμπίρης Παναγιώτης του Νικολάου(Κόκκινος), μετέπειτα φούρναρης στην Πύλο. Αιχμαλωτίσθηκε στην Κρήτη από τους Γερμανούς, αλλά επέστρεψε στο χωριό.

8.                          Λαμπίρης Γιάννης Νικολάου, (αδελφός των Γεωργίου και Παναγιώτη).

9.                            Λαμπίρης  Διονύσιος του Γεωργίου (Μπαλάκης).

10.                       Λαμπίρης Νικόλαος του Γεωργίου,(αδελφός του Διονυσίου). Βρέθηκε αιχμάλωτος στην Ιταλία, αλλά  επέστρεψε στο χωριό.

11.                        Λαντζούνης Βασίλειος του Ιωάννη.

12.                       Λαντζούνης Θεόδωρος του Ιωάννη, (αδελφός του Βασιλείου).

13.                       Λεβέντης Παναγιώτης του Νικολάου.

14.                       Πανταζόπουλος Ανδρέας του Αναστασίου.

15.                        Πανταζόπουλος Βασίλειος του Αθανασίου(Ξηντάρας).

16.                       Πανταζόπουλος Παναγιώτης του Αθανασίου,(αδελφός του Βασιλείου).

17.                        Πανταζόπουλος Γρηγόριος Αντωνίου.

18.                       Πανταζόπουλος Κώστας του Αντωνίου, (αδελφός του Γρηγορίου).

19.                       Πολυχρονόπουλος Βασίλειος του Ηρακλή( Τόγκας).

20.                      Πολυχρονόπουλος Θοδωράκης του Ηρακλή,(αδελφός του Βασιλείου)

21.                       Πολυχρονόπουλος Ιωάννης του Σωτηρίου(Μαντάρας).

22.                      Πολυχρονόπουλος  Λάμπρος του Στυλιανού.

23.                      Πολυχρονόπουλος Κώστας του Στυλιανού(Χειμώνας ή Χειμωνικός),(αδελφός του Λάμπρου).

 (Πιθανόν να υπάρχουν και άλλοι  των οποίων τα ονόματα δεν είχα τη δυνατότητα να πληροφορηθώ).

Την υποταγή της Ελλάδος στους Γερμανούς ακολουθεί η εθνική αντίσταση. Στο βιβλίο του Γιάννη Η. Σχινά «Η Εθνική Αντίσταση στη Μεσσηνία» Β Έκδοση Αθήνα 1984 και στο Β μέρος αυτού (προσθήκες) αναφέρονται τα ονόματα των εξής που έλαβαν μέρος σ’ αυτήν από το χωριό:

1.                            Αληχοτζώτης Βασίλης Δημ. και Αληχοτζώτης Γιάννης Βασ.(πατέρας και γιος).

2.                           Βασιλόπουλος Σωτήρης  Δημ.

3.                           Λεβέντης Ιωάννης Γεωρ.

4.                           Λεβέντης Παναγιώτης  Νικ.

5.                           Πανταζόπουλος Γεώργιος, σκοτώθηκε σε μάχη.

6.                           Πανταζόπουλος Νίκος Αθαν. (Κόκορης).

Νεκροί της περιόδου αυτής υπήρξαν και οι εξής από το χωριό :

1.                            Ζαχαρόπουλος Δημήτριος του Νικ. (γιος του Ζαχαράκια). Υπηρετούσε στον τακτικό  Ελληνικό στρατό και σκοτώθηκε στο Γράμμο.

2.                           Πολυχρονόπουλος Κων/νος του Στυλ.  (Χειμώνας ή Χειμωνικός.) Σκοτώθηκε σε έφοδο παρακρατικών στο χωριό από αδέσποτη σφαίρα.

Ανθρώπινη συμμετοχή του χωριού υπήρξε και σε αποστολή εκτός Ελλάδος, στην Κορέα, όταν ο Νικόλαος Ιωάν. Λεβέντης, ο οποίος υπηρετούσε το 1954 τη θητεία του, επελέγη ως μέλος της ειρηνευτικής δύναμης με την οποία συμμετείχε η Ελλάδα, στα πλαίσια του ΝΑΤΟ,  στον πόλεμο μεταξύ βορείων και νοτίων Κορεατών. Παρέμεινε στην αποστολή εννέα μήνες, από τους οποίους δύο συνολικά παρέμεινε στο Τόκιο και τη Γιοκοχάμα της Ιαπωνίας. Επέστρεψε στην Ελλάδα και αργότερα μετανάστευσε στην Αυστραλία. Ήδη είχε ξεκινήσει μετά τον πόλεμο το δεύτερο μεγάλο μεταναστευτικό ρεύμα των Ελλήνων, που διήρκεσε  περίπου τρεις δεκαετίες, προς διάφορες χώρες και ηπείρους.

Το έτος 1948 τα Παπούλια αποσπώνται από την κοινότητα της Ίκλαινας και  αναγνωρίζονται ως ξεχωριστή κοινότητα με έδρα τα Παπούλια (Β.Δ. 19-1-1948, Φ.Ε.Κ. 24/28-1-1948).

Λίγο αργότερα στις αρχές της  δεκαετίας του 1950 και συγκεκριμένα το 1952/53, οι κάτοικοι  ξεκινούν να  χτίσουν το εξωκλήσι του Αγίου Ιωάννου στο δρόμο προς Πλάτανο. Κατά  την εκσκαφή των θεμελίων  έρχονται στην επιφάνεια αρχαιολογικά ευρήματα. Βρίσκονται πάνω σε τύμβο, γεγονός πολύ σημαντικό για το χωριό. Το 1954 ξεκινάει η  ανασκαφή  του τύμβου, γνωστού σήμερα ως «Τύμβος Αγίου Ιωάννου Παπουλίων». (Για το εξωκλήσι και τον τύμβο θα γίνει μνεία σε ιδιαίτερο κεφάλαιο).

Το 1956 το διπλανό, (και αδελφό λόγω μετοικεσίας από τα Κάτω Παπούλια), χωριό Καραμανώλη, (Καραμανώλιον αναφέρεται στο Φ. Ε. Κ.), μετονομάζεται σε Γλυφάδα και η κοινότητα αυτού ονομάζεται κοινότητα Γλυφάδας (Β.Δ. 18-5-1956, Φ.Ε.Κ. 125/12-5-1956).

Το ίδιο έτος 1956 το χωριό Πλάτανος αποσπάται από την κοινότητα Ικλαίνης, που υπάγεται μέχρι τότε, και όπως αναφέρεται στο σχετικό Φ.Ε.Κ. προσαρτάται στην κοινότητα Παππουλίων (Β.Δ. 14-11-1956, Φ.Ε.Κ. 296/11-12-1956. Σ’ αυτό το  Φ.Ε.Κ. συναντάμε το χωριό να αναγράφεται με διπλό π. Τα Παπούλια και ο Πλάτανος συνεχίζουν να αποτελούν μία κοινότητα  μέχρι την υπαγωγή τους στο δήμο Πύλου βάσει του Ν.2539/1997. Επισημαίνεται ότι η σωστή γραφή των Παπουλίων είναι με ένα π.(Περί της ονομασίας έγινε εκτενής αναφορά στο 2^ο Κεφάλαιο).

Στα μέσα της δεκαετίας του 1960 επί του οικοπέδου που είχε δωρίσει  ο Χρονάς Αναστάσιος το έτος 1955, αρχίζει η ανοικοδόμηση του ιερού ναού των Αγίων Αναργύρων και έτσι εκπληρώνεται το όνειρο και υλοποιείται η  μακροχρόνια επιθυμία και επιδίωξη του χωριού να αποκτήσει καθεδρικό ναό.      ( Για το ναό αυτό θα γίνει μνεία σε ιδιαίτερο κεφάλαιο).

Το 1967 κηρύσσεται δικτατορία. Ευτυχώς, από το χωριό δεν συλλαμβάνεται και δεν εξορίζεται κανείς.

  Στις αρχές της δεκαετίας του 1970 το χωριό ηλεκτροδοτείται και αργότερα -γύρω στα μέσα της δεκαετίας -  υδροδοτείται. Τα λυχνάρια, τα φανάρια και οι λάμπες πετρελαίου για το φωτισμό, τα νεροκολόκυθα, οι βίκες (υδρίες), οι σύχλοι (κουβάδες), οι βαρέλες και τα νεροβάρελα για τη μεταφορά του νερού από τη βρύση του χωριού, τα κρεμαστά βρυσάκια από τσίγκο που γεμίζαμε νερό να πλυθούμε, και διάφορα άλλα σκεύη  μαζεύονται και πετιούνται στα υπόγεια των σπιτιών ως άχρηστα πλέον. Στη συνέχεια πετιούνται στα σκουπίδια, και μαζί τους και ένα κομμάτι μνήμης της ιστορίας του χωριού. Εξαφανίζονται σιγά-σιγά και οι ξύλινες πιατοθήκες. Η πιατοθήκη αποτελείτο από ξύλινο πλαίσιο με 3-4 ράφια, (σαν μικρή βιβλιοθήκη) και κρεμιόταν στον τοίχο της κουζίνας. Στο εμπρός μέρος κάθε ραφιού υπήρχε καρφωμένη σανίδα, σε όλο του το μήκος, το ύψους της οποίας ήταν περίπου 15 εκατοστά. Όμως η  σανίδα αυτή δεν ξεκίναγε από τη βάση του ραφιού, αλλά 1-2 εκατοστά ψηλότερα, ώστε να μένει μικρό κενό στο κάθε ράφι για να καθαρίζεται από τη σκόνη αλλά και να στεγνώνει εύκολα από τυχόν νερά και υγρασία των πιάτων. Τα πιάτα έμπαιναν στα ράφια όρθια και η όψη τους κοίταζε εμπρός και όχι όπως τοποθετούμε τα βιβλία, τα οποία κοιτάζουν στο πλάι.

 Την ίδια περίοδο αρχίζουν να εμφανίζονται στα σπίτια τα ψυγεία. Οι νοικοκυρές βγάζουν τα αυγά από τη στάχτη που τα τοποθετούσαν μέχρι τότε για να μην κλουβιαίνουν και τα αποθηκεύουν στα ψυγεία. Τα «φανάρια» που τοποθετούσαμε το φαγητό πετιούνται και αυτά  ως άχρηστα πλέον. Αυτά ήταν φορητά δίπατα(διώροφα) ντουλάπια, με δάπεδα και οροφή από λεπτή λαμαρίνα, και πλευρές από λεπτή σιδερένια κρησάρα, ώστε να αερίζονται τα φαγητά και να μην αλλοιώνονται. Η μία από τις τέσσερις πλευρές ήταν και πόρτα που άνοιγε για να μπαίνουν τα πιάτα με το φαγητό. Το «φανάρι» κρεμιόταν στον τοίχο της κουζίνας.  

 Η συνήθεια να σφάζονται όλα τα χοιρινά του χωριού την ίδια ημέρα, (μια εβδομάδα πριν την τσικνοπέμπτη), αρχίζει να ατονεί αφού το κρέας τους το βάζουν πλέον στα ψυγεία και δεν το κάνουν παστό υποχρεωτικά όπως γινόταν μέχρι τότε λόγω έλλειψης ψυγείων. Άλλωστε ήδη  από το διάστημα αυτό έχουν μειωθεί τα εκτρεφόμενα σε κάθε χωριό ζώα. Και φυσικά η τσικνοπέμπτη, κατά την οποία έβραζαν και τηγάνιζαν το κρέας των σφαγμένων χοίρων που είχαν μείνει επί μία εβδομάδα στο αλάτι  όταν αναγκάζονταν να το κάνουν  παστό, μένει δίχως τσίκνα στα χωριά  απ’ όταν ηλεκτροδοτήθηκαν. Γίνεται δηλαδή μια πέμπτη όπως όλες οι άλλες. Κάπως έτσι συμβαίνει και ενέργειες που σε κάποιες εποχές ήταν αναγκαίες, στη συνέχεια μετατρέπονται  και παραμένουν ως αναμνήσεις εθίμων.

Με την ηλεκτροδότηση και υδροδότηση  το χωριό αρχίζει να αλλάζει μορφή, τα σπίτια καλλωπίζονται, φυτεύονται δένδρα και άνθη στις αυλές τους, και φωτίζονται οι δρόμοι τη νύκτα.

Περνώντας τα χρόνια  με την κρατική παρέμβαση κατασκευάζονται  νέοι δρόμοι ή βελτιώνονται  οι παλιοί από και προς άλλα χωριά. Κατασκευάζονται  και αγροτικοί δρόμοι αφού είναι αναγκαίοι γιατί από τα μέσα περίπου της δεκαετίας του 1960 έχουν κάνει την εμφάνισή τους στα χωριά της περιοχής οι φρέζες πρώτα και τα τρακτέρ στη συνέχεια με αποτέλεσμα τα μονοπάτια και τα στρατόνια να είναι ανεπαρκή.

Εδώ να θυμίσουμε τα εξής που οι νέες γενιές δεν γνωρίζουν.  Σε παλαιότερες δεκαετίες, που το Κράτος γονατισμένο μετά από τόσους πολέμους  αδυνατούσε να καλύψει βασικές ανάγκες και να εκτελέσει βασικά έργα οι ελλείψεις καλύπτονταν οίκοθεν. Έτσι όταν π. χ. έπρεπε να επισκευασθούν οι δρόμοι  προς τα γύρω χωριά  το έργο εκτελείτο με προσωπική εργασία, ξέλαση(=εξέλαση) όπως την έλεγαν. Χτύπαγε η καμπάνα η οποία έπαιζε το ρόλο του ρολογιού συγκεντρώνονταν οι άνδρες, κατά κανόνα Κυριακή που δεν δούλευαν στα κτήματά τους, μετά το πέρας της λειτουργίας, πήγαιναν στον τόπο εργασίας και άνοιγαν δρόμους, καθάριζαν τα αυλάκια στα πλάγια για να φεύγουν τα νερά της βροχής και να μην καταστρέφονται ή βουλιάζουν οι δρόμοι κ. λ. π.

Γύρω στα μέσα της ίδιας δεκαετίας, του 1970, ολοκληρώνεται η κατασκευή του ναού των Αγίων Αναργύρων, εγκαινιάζεται  και αρχίζει να λειτουργεί, αλλά  και συνταξιοδοτείται  ο ιερέας του χωριού Ευθύμιος Βασιλόπουλος από το Καραμανώλη, που λειτουργούσε εναλλάξ  στα δύο χωριά από το έτος 1929.

       Από την δεκαετία  του 1980 στο χωριό παρατηρείται αύξηση του ρυθμού ανοικοδόμησης. Τα νέα σπίτια  είναι καλαίσθητα και λειτουργικά. Τα παλιά ισόγεια, ή διώροφα με κατοικία επάνω και αποθήκη-αχυρώνα- στάβλο κάτω, μπαίνουν στο περιθώριο.

      Από την ίδια περίοδο τοποθετούνται τηλέφωνα  στα σπίτια πλέον και όχι μόνον στα καφενεία που υπήρχαν μέχρι κάποια χρόνια πριν, ή μόνο στο κοινοτικό κατάστημα που υπήρχε ακόμη παλαιότερα. Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία  θυμούνται ότι σε παλαιότερη εποχή υπήρχε ένα και μοναδικό τηλέφωνο στο χωριό. Αυτό βρισκόταν στο οίκημα του Γραφείου της Κοινότητας (σήμερα οικία του Βασίλη Μιλ. Ζαχαρόπουλου), ήταν χειροκίνητο με ένα χεράκι-λαβή στο πλάϊ,  το οποίο περιέστρεφε ώρες ο Μιλτιάδης Ζαχαρόπουλος, (μπάρμπα-Μέλιος), γραμματέας της κοινότητας, για να « βγάλει γραμμή».

   Όμως  στα νέα αυτά σπίτια, που αρχίζουν να χτίζονται  με μεγαλύτερη συχνότητα από τη δεκαετία του 1980, δεν έχουν θέση οι στόφες και οι ξυλόσομπες  που χρησιμοποιούντο παράλληλα με τα πετρογκάζ και  που είχαν αντικαταστήσει την παραδοσιακή εστία, την γωνιά, που υπήρχε  μέχρι τη δεκαετία του 1960. Έτσι  λοιπόν  αρχίζουν να χρησιμοποιούνται όλο και πιο πολύ οι ηλεκτρικές  κουζίνες. Ο τέντζερης, ο νταβάς, και γενικά «τα χαλκώματα», τα σκεύη δηλαδή  που ήταν φτιαγμένα από χαλκό και που το εσωτερικό τους μέρος  γάνωνε με καλάϊ ( τα επικασσιτέρωνε), πλανόδιας τεχνίτης, ο μπάρμπα-Πέτρος Πέτρου, πάνε στις αποθήκες ή στα σκουπίδια. Στα σκουπίδια  καταλήγουν και οι τσουκάλες και άλλα σκεύη. Έχουν ήδη  αντικατασταθεί από άλλα σύγχρονα.

Εν τω μεταξύ το Δημοτικό σχολείο έχει παύσει να λειτουργεί λόγω έλλειψης επαρκούς αριθμού μαθητών και οι λιγοστοί που υπάρχουν την εποχή αυτή μεταφέρονται καθημερινά για μάθημα σε άλλα σχολεία. Έτσι το έτος 1984   με  έγγραφο της Νομαρχίας ένα τμήμα 26 τ.μ. του σχολικού κτιρίου,  παραχωρείται για χρήση στην  Κοινότητα. Αργότερα, το έτος 1987, με Προεδρικό Διάταγμα  το Δημοτικό σχολείο καταργείται και τυπικά.

Φτάνουμε στη δεκαετία του 1990. Την δεκαετία αυτή αρχίζει το μεταναστευτικό ρεύμα προς την Ελλάδα και αρχίζουν να έρχονται οικονομικοί μετανάστες  στην περιοχή.

Το 1992 ιδρύεται από το δήμο Πύλου και από κοινότητες μεταξύ των οποίων και η κοινότητα Παπουλίων, Αναπτυξιακός Σύνδεσμος με την ονομασία «Ναυαρίνο». Λίγο μετά τη σύσταση του νομικού αυτού προσώπου αρχίζει, ως μία  από της δραστηριότητές του, η συγκομιδή των σκουπιδιών των χωριών. Ένα ακόμη βήμα προόδου. Εν τω μεταξύ όμως, το νερό του χωριού έχει αρχίσει να μην επαρκεί γιατί ο εκσυγχρονισμός έχει  δημιουργήσει αυξημένες ανάγκες. Έτσι  τη δεκαετία αυτή γίνονται προσπάθειες  ανεύρεσης νερού. Τελικά μετά από κάποιες άκαρπες γεωτρήσεις βρίσκεται νερό κοντά στο χωριό, στη θέση Μεγάλη Πέτρα, από το οποίο υδροδοτείται το χωριό  από το έτος 1996  έως και σήμερα.

     Το έτος  1997, με το Ν. 2539/1997 (Φ.Ε.Κ.244^Α/4-12-1997) γνωστό ως «Καποδίστρια» περί συνενώσεως δήμων και κοινοτήτων, η κοινότητα  Παπουλίων υπάγεται στο Δήμο Πύλου. Στον προαναφερόμενο νόμο μεταξύ άλλων αναφέρεται: «…συνιστάται Δήμος Πύλου αποτελούμενος από το δήμο Πύλου και τις κοινότητες: 1.Αμπελοκήπων, 2.Γλυφάδας, 3.Ικλαίνης, 4.Καλλιθέας, 5.Κυνηγού, 6.Μεσοχωρίου, 7.Παππουλίων, 8.Πηδάσου, 9.Πύλας, 10.Χωματάδας, οι οποίες καταργούνται. Έδρα του δήμου ορίζεται ο οικισμός Πύλος του τέως δήμου Πύλου».

Από 1-1- 1999 σε εφαρμογή του νόμου του 1997 οι πιο πάνω κοινότητες  συγχωνεύτηκαν  με το δήμο Πύλου ονομαζόμενες δημοτικά διαμερίσματα αυτού.

Στη συνέχεια  με το Ν. 3852/7-6-2010(Φ.Ε.Κ.87^Α/2010), γνωστό ως «Καλλικράτη», συνιστώνται νέοι διευρυμένοι δήμοι. Έτσι, μεταξύ άλλων, συνιστάται και ο δήμος Πύλου - Νέστορος με έδρα την Πύλο αποτελούμενος από τους δήμους: Κορώνης, Μεθώνης, Παπαφλέσσα, Πύλου, Νέστορος και Χιλιοχωρίων, οι οποίοι καταργούνται. Έτσι τα Παπούλια υπάγονται σήμερα στο νέο αυτό δήμο.

                                                                                                 Οκτώβριος 2013

                                                                                                Έρευνα – κείμενο:  Κωνσταντίνα Π. Λεβέντη